Ngôn ngữ Bru - Vân Kiều thuộc nhóm Katu, nhánh các ngôn ngữ Môn – Khơme (tiếng Bru-Vân Kiều, Cơ Tu, Tà Ôi) hệ ngữ Nam Á. Tiếng Bru – Vân Kiều là ngôn ngữ có nhiều phương ngữ, tuy nhiên sự khác nhau giữa các phương ngữ này là không đáng kể, chỉ thể hiện ở một số từ vựng ít ỏi và ở cách phát âm một số từ khác, nhưng đó lại là sự khác nhau theo các quy luật tương ứng, chặt chẽ, không khó để kiểm soát. Như vậy về cơ bản, tiếng nói của các nhóm phương ngữ Bru – Vân Kiều là thống nhất, người nói các phương ngữ này ở các miền địa lý khác nhau đều hiểu nhau một cách dễ dàng.
Để đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu về tiếng nói, chữ viết và giới thiệu về bản sắc văn hóa, phong tục tập quán của đồng bào dân tộc Bru – Vân Kiều, Trung tâm Công nghệ thông tin và Truyền thông được Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Bình giao nhiệm vụ triển khai thực hiện đề tài khoa học “Nghiên cứu xây dựng từ điển điện tử phương ngữ Bru Vân Kiều – Việt”.

Sau 18 tháng nghiên cứu, triển khai thực hiện (từ tháng 3 năm 2013 đến tháng 10 năm 2014), đề tài đã đạt các mục tiêu và nội dung đã được phê duyệt: Thu thập, biên dịch, đọc và phát âm hơn 2.000 từ và 250 hình ảnh; bên cạnh việc hiển thị, phát âm theo các từ tra cứu, từ điển còn cung cấp các hình ảnh và các đoạn phim minh họa về phong tục tập quán, văn hóa của đồng bào Bru Vân Kiều chủ yếu trên địa bàn tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế. Đề tài đã xây dựng phần mềm từ điển được xây dựng và phát triển trên nền tảng Microsoft DotNet, chạy trên máy đơn tương thích với các hệ điều hành Windows XP, Windows Vista và Windows 7 . Bộ Từ điển điện tử phương ngữ Bru Vân Kiều – Việt gồm từ điển Bru Vân Kiều – Việt, Việt – Bru Vân Kiều. Ngoài chức năng cơ bản là tra cứu các dữ liệu có sẵn, từ điển được thiết kế linh động để có thể cập nhật, xóa, sửa từ ngữ nhằm giúp cho người dùng cài đặt trên máy tính cá nhân có thể chỉnh sửa, bổ sung theo yêu cầu sử dụng.

Đề tài khoa học Từ điển điện tử phương ngữ Bru Vân Kiều – Việt đã tạo ra một kho cơ sở dữ liệu số đầu tiên về ngôn ngữ của đồng bào Bru Vân Kiều và là một biện pháp hữu hiệu nhằm giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kỳ hội nhập; góp phần tạo ra sự đoàn kết dân tộc, phục vụ thiết thực cho sự phát triển kinh tế - xã hội và an ninh quốc phòng địa phương. Đối với giáo dục, từ điển sẽ là công cụ hữu ích giúp cho cán bộ, công chức, viên chức, các nhà khoa học và nhân dân có thể học tập, tra cứu, nghiên cứu về ngôn ngữ cũng như văn hóa Bru Vân Kiều – Việt một cách dễ dàng, đây cũng là một cách hiện đại hóa phương pháp dạy và học tiếng Bru Vân Kiều – Việt.

Đề tài đã được Hội đồng nghiệm thu đánh giá xếp loại xuất sắc.
Nguồn tin: Trung tâm CNTT-TT Quảng Bình